زعفران، ادویه گران دنیا در ایران به وفور کاشت و برداشت می‌شود. پایه اصلی بیشتر غذاها، ادویه زردچوبه است که علاوه‌بر اینکه رنگ غذا را زیبا می‌کند، طعم خوبی هم به غذا می‌دهد. ادویه‌ها طعم‌های گوناگون تند، ملس، شیرین و شور به غذا اضافه می‌کنند. تنوع ادویه‌ها بسیار بالا است و گاهی نژاد آن‌ها از سایر کشورها است. در این مقاله تنوع دنیای مزه‌های ادویه‌جات را بررسی و آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
ادویه‌های گرم و تند در سطح دنیا طرفداران بسیاری دارند، به طوری که در سال ۲۰۲۳ خرید ادویه تند و گرم به بالای ۱۰ میلیارد دلار رسید. این نوع ادویه پایه اصلی بیشتر خوراکی‌ها در دنیا محسوب می‌شود. در این قسمت چند نوع از این ادویه‌ها را معرفی می‌کنیم.
فلفل از پرکاربردترین انواع ادویه‌ها و همچنین قدیمی‌ترین آن محسوب می‌شود. ادویه فلفل از گیاهی به نام Piper nigrum به‌دست می‌آید. فلفل سیاه از میوه نارس این گیاه به‌دست می‌آید؛ ابتدا خشک می‌شود و پوسته سیاه‌رنگ آن، طعم تند و عطر خاصی ایجاد می‌کند. در مقابل، فلفل سفید از میوه کاملا رسیده تهیه می‌شود که پس از خیساندن، پوسته آن جدا می‌شود و دانه سفیدرنگ باقی می‌ماند که طعمی ملایم‌تر و عطر متفاوتی دارد.
از این نوع ادویه به‌عنوان طعم‌دهنده اصلی در برخی غذاها استفاده می‌کنند. موارد مصرف این ادویه بیشتر در خوراک‌هایی مانند سوپ‌ها، سس‌ها و مرینت گوشت است. این ادویه در دسته ادویه‌های گران قیمت قرار می‌گیرد به‌طوری‌که قیمت فلفل از ادویه فلفل پاپریکا بیشتر برآورد می‌شود.
فلفل قرمز از محبوبیت و طعم خاصی برخوردار است. گیاه‌های فلفل چیلی و فلفل کاین مرجع فلفل قرمز هستند. این نوع فلفل در غذا‌ی کشورهای مکزیک، کره و تایلند استفاده بالایی دارد به‌طوری‌که پایه اصلی طعم‌دهنده غذا در این کشورها فلفل قرمز محسوب می‌شود. این فلفل نه فقط طعم‌دهنده‌ای قوی است، بلکه رنگ خوبی هم به غذا می‌دهد.
فلفل قرمز حاوی ترکیبی به نام کپسایسین است که برای سلامتی بدن و افزایش متابولیسم، در رژیم‌های غذایی توصیه می‌شود. قیمت فلفل قرمز بسته به نوع، کشور تولیدکننده و کیفیت آن متغیر است، اما بهطورکلی نسبت به فلفل سیاه قیمت مناسب‌تری دارد و به راحتی در دسترس است.
زنجبیل ادویه‌ای با طعم و عطر بسیار تند است که در دنیا به عنوان یک طعم‌دهنده و داروی گیاهی استفاده می‌شود. ادویه زنجبیل به چند صورت پودر شده، تازه و خشک‌شده به‌فروش می‌رسد؛ همچنین قیمت زنجبیل بسته به نوع (تازه یا خشک‌شده)، کیفیت و محل تولید آن متفاوت است، اما بهطورکلی جزو ادویه‌های مقرون‌به‌صرفه و در دسترس محسوب می‌شود.
این ادویه در کشورهای چین، هند و تایلند به دلیل طعم گرم، تند و کمی شیرین و در آخر گیاهی که دارد بسیار پرطرفدار است.
ادویه‌های شیرین و گرم بیشتر در دسرها مصرف می‌شوند. طعم گرم و رایحه خوش این نوع ادویه‌ها بسیار دلپذیر و محبوب است. با افزایش محبوبیت شیرینی‌پزی، دسرها و غذاهای سنتی در کشورهای مختلف، مصرف ادویه‌های شیرین و معطر نیز در حال افزایش است. در این قسمت چند مورد از پر مصرف‌ترین انواع ادویه شیرین را معرفی می‌کنیم.
دارچین هم یکی از ادویه‌های قدیمی و محبوب دنیا محسوب می‌شود. این ادویه از پوست داخلی درخت دارچین تهیه می‌شود. دارچین به دلیل طعم گرم، شیرین و عطر خاصی که دارد، در انواع غذاها، دسرها و نوشیدنی‌ها به کار می‌رود و در آشپزی ملل مختلف جایگاه ویژه‌ای دارد. این ادویه در دو شکل پودری و چوبی در بازار به فروش می‌رسد.
از ادویه دارچین به دلیل وجود آنتی اکسیدان موجود برای درمان بیمار‌های قلبی همچنین کنترل قندخون و بهبود حساسیت به انسولین استفاده می‌شود. ارزش این ادویه به دلیل استقبال فراوان مردم دنیا بسیار بالا است و برای خرید دارچین اصل باید به مراکز یا وبسایت‌های معتبر مراجعه کرد.
وانیل ادویه‌ای که رکن اصلی بیشتر رسپی‌های شیرینی و کیک‌ها است و عطر و طعم فوق‌العاده‌ای دارد. وانیل تهیه شده از غلاف گیاهی به نام Vanilla planifolia است که طعمی لطیف، شیرین و رایحه‌ای مطبوع دارد. برای به دست آوردن مقدار کمی پودر وانیل پروسه عظیمی باید طی شود به همین دلیل این ادویه از گرانترین ادویه‌های دنیا محسوب می‌شود.
بسیاری مواقع به‌دلیل گرانی، از وانیل مصنوعی یا وانیلین به عنوان جایگزین استفاده می‌شود که قیمت پایین‌تری دارد. با این حال، وانیل طبیعی به‌خاطر طعم و عطر منحصربه‌فرد خود همچنان طرفداران فراوانی دارد و در بازار جهانی تقاضای بالایی برای آن وجود دارد.
زعفران یکی از ارزشمندترین و گرانترین ادویه‌ها در جهان است که به دلیل عطر، رنگ و خواص بی‌نظیر خود به «طلای سرخ» شهرت یافته است. این ادویه از گل گیاه Crocus sativus به دست می‌آید. فقط بخش قرمزرنگ و باریک (کلاله) گل برای تهیه زعفران برداشت می‌شود و به‌دلیل نیاز به جمع‌آوری دستی و دقت بالا در تولید، قیمت بالایی دارد. زعفران به عنوان طعم‌دهنده، رنگ‌دهنده و معطر‌کننده در انواع غذاها، نوشیدنی‌ها و دسرها استفاده می‌شود و در بسیاری از فرهنگ‌ها، به‌ویژه در آشپزی ایرانی، عربی و هندی، کاربرد فراوانی دارد.
ایران، قدیمی‌ترین و اولین کشور تولید کننده زعفران در دنیا است. این ادویه خواص بسیاری دارد. زعفران حاوی مقدار بالایی آنتی اکسیدان و مواد فعال مانند کروکین، سافرانال و پیکروکروسین است که به بهبود خلق‌وخو، کاهش استرس، تقویت حافظه و افزایش انرژی کمک می‌کنند.
ادویه‌های ترش به غذاها طعمی خاص، تند و کمی اسیدی می‌بخشند و در بسیاری از غذاها برای طعم‌دهی و بهبود مزه استفاده می‌شوند. ادویه‌های ترش شامل موادی می‌شوند که طعم ترشی دارند یا به عنوان چاشنی اسیدی در غذاها عمل می‌کنند. توجه داشته باشید که نمک در این دسته قرار نمی‌گیرد.
ادویه به طعم‌دهنده‌های گیاهی گفته می‌شود و نمک به دلیل اینکه جزو مواد معدنی است در لیست ادویه‌ها قرار داده نمی‌شود. البته مصرف نمک در غذا باعث شده تا بسیاری از افراد به‌دنبال خرید نمک عمده باشند. در این قسمت چند مورد ادویه ترش را معرفی می‌کنیم.
سماق ادویه‌ای است که با آسیاب کردن میوه‌های خشک‌شده گیاه سماق Rhus coriaria به دست می‌آید. رنگ سماق معمولا قرمز تیره تا قهوه‌ای است و به غذاها طعمی ترش و ملایم می‌بخشد. این ادویه به‌ویژه در آشپزی خاورمیانه، به‌خصوص در ایران و ترکیه، استفاده می‌شود و طعمی تازه و متمایز به غذاها می‌دهد.
از این ادویه برای طعم‌دهی در انواع غذاها، مخصوصا کباب‌ها و خوراک‌هایی که ماده اصلی آن‌ها گوشتی باشند استفاده می‌شود. در ایران از این ادویه به عنوان چاشنی کنار بشقاب کباب سرو می‌شود. در مقایسه سماق قرمز با قهوه‌ای باید گفت قیمت سماق قهوه ای مناسب‌تر از سماق قرمز است اما بهطورکلی عوامل مختلفی مانند کیفیت، محل تولید و مقدار فرآوری آن‌ها، در قیمت سماق تاثیر فراوان دارد.
لیمو عمانی، ادویه مخصوص ایرانی که بیشتر در خورشت‌ها مانند قورمه سبزی و خورشت قیمه به عنوان طعم‌دهنده ترش استفاده می‌شود. این ادویه که به آن لیموی خشک هم گفته می‌شود از میوه لیمو ترش تهیه می‌شود.
لیمو عمانی حاوی مقدار بالایی ویتامین سی و ترکیبات آنتی اکسیدان است که برای سیستم ایمنی و گوارشی بدن مفید است. لیمو عمانی به دلیل طعم ترش و عطر خاص خود، در غذاهایی که نیاز به طعم اسیدی دارند، کاربرد فراوانی دارد.
پودر غوره یک چاشنی ترش و خوش‌عطر است که از خشک کردن و آسیاب کردن غوره (انگور نرسیده) به دست می‌آید. این پودر معمولا در آشپزی ایرانی، به ویژه در تهیه خورش‌ها و آب‌گوشت‌ها، استفاده می‌شود. پودر غوره به غذا طعمی ترش و تازه می‌دهد و می‌تواند جایگزین مناسبی برای لیمو عمانی یا سایر مواد ترش‌کننده باشد.
خواص پودر غوره نیز قابل توجه است. غوره، به‌طور طبیعی سرشار از ویتامین C است و خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی دارد. غوره همچنین، به عنوان یک چاشنی طبیعی برای بهبود عملکرد گوارش، کاهش فشار خون و حتی کمک به کنترل قند خون شناخته می‌شود. پودر غوره به‌ویژه برای افرادی که به دنبال کاهش مصرف مواد شیمیایی هستند، گزینه‌ای سالم و طبیعی است.
از ادویه‌های گرم با طبع گرم، برای معتدل‌سازی غذاها و خوش‌رایحه کردن آن‌ها استفاده می‌شود. در این قسمت چند مورد از این ادویه‌ها را معرفی می‌کنیم.
زردچوبه یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین ادویه‌ها در سراسر جهان است که از ریشه گیاه Curcuma longa به دست می‌آید. این ادویه رنگ زرد روشن و طعم گرم و کمی تلخ دارد و به‌طورگسترده در آشپزی هند، ایران، خاورمیانه و بسیاری از کشورهای آسیایی و مدیترانه‌ای استفاده می‌شود.
زردچوبه به دلیل خواص رنگ‌دهی و طعم‌دهی خود، در بسیاری از غذاها از جمله کاری‌ها، خورشت‌ها، سوپ‌ها و برنج کاربرد دارد. مصرف این ادویه در سطح جهانی بسیار بالا است و خرید زردچوبه به دلیل خواص سلامتی و طعم خوشایند آن در حال افزایش است.
زیره ادویه‌ای با طبع بسیار گرم و عطر فراوان که از دانه گیاه Cuminum cyminum تهیه می‌شود. این ادویه طعمی گرم، تند و کمی تلخ دارد و در آشپزی خاورمیانه، هند، شمال آفریقا و همچنین در بسیاری از کشورها در سراسر جهان برای طعم‌دهی به انواع غذاها، به‌ویژه در خورشت‌ها، سوپ‌ها، نان‌ها و ادویه‌های ترکیبی استفاده می‌شود.
زیره در دو نوع زیره سبز (که دانه‌های ریزتر و طعم ملایم‌تری دارد) و زیره سیاه (که دانه‌های درشت‌تری دارد و طعمی تندتر و تلخ‌تر دارد) موجود است. باتوجه‌به طعم و خواص درمانی زیره، این ادویه در بازار جهانی پرطرفدار است و خرید زیره به طور فزاینده‌ای در حال رشد است.
جوز هندی چاشنی گرم که حاوی عطری تیز و شیرین است و وجود آن به نوشیدنی و غذا حس دلنشینی می‌دهد. مصارف جوز هندی بسیار گسترده است و در آشپزی، شیرینی‌پزی، نوشیدنی‌ها (مانند نوشیدنی‌های گرم یا چای ماسالا) و انواع دسرها مانند پودینگ، کیک و بستنی استفاده می‌شود. همچنین، در برخی غذاهای گوشتی، سوپ‌ها، خورشت‌ها و حتی برخی سس‌ها برای افزودن طعمی پیچیده و معطر به کار می‌رود.
خواص جوز هندی نیز بسیار جالب توجه است. این ادویه دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و آنتی‌اکسیدانی است. جوز هندی به عنوان یک تسکین‌دهنده درد، بهبود دهنده گوارش و آرام‌بخش شناخته می‌شود.
بعضی از افراد گیاهان خشک و معطر را جزو ادویه نمی‌دانند اما آشپز‌ها از این نوع ادویه در خوش‌عطر کردن غذا و نوشیدنی استفاده می‌کنند. در این بخش چند مورد از ادویه‌های گیاهان خشک را معرفی می‌کنیم.
شنبلیله و ترخون هم از ادویه‌های سبزی هستند که ایرانی‌ها به میزان قابل توجهی در خوراک‌هایی مانند قرمه‌سبزی و کتلت از آن‌ها استفاده می‌کنند.
برای استفاده از ادویه هیچ قانون و قاعده مبنی بر استفاده جدا به جدا‌ی هر ادویه نداریم و می‌توانیم با ترکیب چند ادویه با‌هم به یک ادویه جدید و خوش‌طعم دست پیدا کنیم. در این قسمت چند ادویه مخلوط را که با ترکیب سایر ادویه‌ها به وجود آمده‌اند، بررسی می‌کنیم.
خلاقیت و خوش ذوقی آشپز‌ها در سراسر دنیا، ترکیب ادویه‌های بیشتری را به‌وجود می‌آورد که با استفاده از آن مزه غذا بسیار دلپذیر‌تر می‌شود.
ادویه‌ها تنوع گسترده‌ای دارند و به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام طعم و کاربردی خاص دارند. ادویه‌های گرم و تند مانند فلفل سیاه و فلفل قرمز به غذاها حرارت و تندی می‌بخشند. ادویه‌های معطر مانند دارچین، جوز هندی و میخک به غذاها طعم و عطر دلپذیر می‌دهند. ادویه‌های ترش مانند سماق و تمر هندی برای ایجاد طعم اسیدی و ملایم استفاده می‌شوند و ادویه‌های رنگ‌دهنده مثل زردچوبه و زعفران به غذا رنگ و طعم جذاب می‌بخشند. ادویه‌ها در بسیاری از فرهنگ‌های غذایی جهان جایگاه ویژه‌ای دارند و باعث تنوع و لذت در طعم‌ها می‌شوند.
شماره تلفن همراه خود را وارد کنید . کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس خواهند گرفت .
نظرات کاربران
ما بسیار خوشحال خواهیم شد که نقطه نظرات خود را با ما در میان بگذارید